đạo lý là gì

Bách khoa toàn thư hé Wikipedia

Bạn đang xem: đạo lý là gì

Xem thêm: cạc bo góc

Đạo lý, hoặc nguyên lý đạo đức, luân thông thường đạo lý, đạo thực hiện người, nhơn đạo, đạo nghĩa, nghĩa lý là những loại lẽ phù hợp với mực thước, đạo đức nghề nghiệp (moral) ở đời.

Nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Đạo thực hiện người hoặc Nhơn đạo luôn luôn lấy những đức tính tại đây thực hiện khuôn vàng, thước ngọc. Đó là 15 đức tính, như: nhân, nghĩa, lễ, trí, tín (Ngũ thường), trung, hiếu, nhằm, liêm, sỉ, trinh tiết, và công, ngôn, dung, hạnh (Tứ đức) của Nho giáo.

Xem thêm: bảng cộng

1. NHÂN: là quả đât, hoặc lòng thương người, nhưng mà còn là một lòng kể từ bi so với vạn vật, và luôn luôn quý trọng sự sinh sống.
2. NGHĨA: là thao tác thuận theo đòi lẽ cần, sở hữu trước sở hữu sau, sở hữu thủy sở hữu chung; và luôn luôn luôn nhớ ơn người từng nuôi nấng hoặc giúp sức bản thân cho dù là 1 trong những việc nhỏ nhất vì chưng niềm tin hoặc vật hóa học một cơ hội chân chủ yếu. Hình như, "nghĩa" còn Có nghĩa là thấy người thiến nàn, nguy nan, … thì tự động nguyện giúp sức ko ĐK, đó là nghĩa cử cao đẹp mắt vậy.
3. LỄ: là sự việc kính cẩn thiệt sự, biết vâng lời nói người bề bên trên một cơ hội chân chủ yếu, nếu như bề bên trên lỡ ko thực hiện một vừa hai phải ý bản thân thì cũng ko được vô luật lệ, nhưng mà cần khôn khéo, nhẹ dịu nhập lời nói phát biểu, đạt được vì vậy mới nhất gọi là lễ phép.
4. TRÍ: là sự việc thông minh. Bởi vậy chữ "trí" được phân đi ra nhì loại: * Trí tuệ: tức khéo léo (sage), * Trí xão: tức ranh quái (malin).
5. TÍN: là sự việc tin yêu tưởng, thường hay gọi là đáng tin tưởng hoặc tin tưởng. Tuy nhiên, tránh việc nhẹ nhàng dạ cả tin yêu. Chữ tín ở trên đây sở hữu nghĩa là: "khi tao hứa với ai điều gì, thì bản thân cần lưu giữ lời hứa hẹn ấy, và hãy gắng tiến hành mang đến vì chưng được", tránh việc hứa với ai điều chi rồi lại thất tín, song phụ thân thứ tự trở nên bội tín, hoặc trở mặt. Đó là 1 trong những việc tội lỗi, trừ phi vì như thế lẽ gì cơ (quá dành hết thời gian chẳng hạn) nhưng mà tao quên thì phải xin phép lỗi người và tái mét thực ganh đua lời hứa hẹn ấy.
6. TRUNG: là sự việc trung thành với chủ, hòa hợp, trung dung, hoặc trung thứ… Có nghĩa là ko thiên hữu, nhưng mà cũng chẳng thiên tả; ko vì như thế gia thế, phú quý nhưng mà cần hùa, nịnh nọt bợ; ko vì như thế nghèo đói khó khăn, thế cô và lại coi khinh thường, coi thường rẽ. Thông thông thường chữ "trung" thông thường được dùng làm phát biểu đến: trung với tổ quốc, trung với thầy cô, trung với đồng minh, … và thật thà với quý khách, trừ phi so với những kẻ ác nghiệt, xấu xí thì lưu giữ kín trong tim chớ lòi ra mang đến chúng ta biết, nhưng mà nguy nan cho tới bản thân.
7. HIẾU: là sự việc hiếu hạnh đối các cụ, phụ vương u của cuộc sống thông thường, nếu như là người dân có Đạo (hay sở hữu tín ngưỡng dân gian) thì cần luôn luôn lưu giữ ơn nhì Đấng CHA TRỜI * MẸ ĐẤT; ngoại giả còn lưu giữ ơn nhì Đấng Cha * Mẹ sinh đi ra nòi tương đương của tớ (dân tộc VN sở hữu Cha LẠC-LONG-QUÂN * Mẹ ÂU-CƠ).
8. ĐỄ: là cơ hội thuận hòa, êm ắng đẹp mắt nhập quan hệ thân thiết anh u, hoặc đồng minh hoặc đối tác chiến lược … để sở hữu thành quả thơm phức thảo cùng nhau. Từ việc cá thể, mái ấm gia đình, cho tới xã hội, vương quốc dân tộc bản địa đều cần nên thuận thảo cùng nhau, gọi là hòa hợp, tiến bộ cho tới đại hòa hợp thì mới có thể đạt được sức khỏe tổ hợp tiếp cận thành công xuất sắc, rồi đại thành công xuất sắc, tức là nhờ việc thuận thảo (không đối nghịch) vậy.
9. LIÊM: là ko tham lam lam, là trong sáng, của phi nghĩa ko sử dụng, vô cùng ko kinh doanh, tích trữ, hoặc che phủ mang đến những kẻ xấu xí thực hiện điều phi pháp cho dù việc cơ sở hữu siêu ROI. Lợi lộc này nhưng mà vì thế chủ yếu mức độ làm việc của tớ làm ra thì xứng danh được thụ hưởng; ngược lại gia tài vì thế người không giống làm ra nhưng mà cướp đoạt là người vô lương, thì làm thế nào liêm chủ yếu, thanh liêm được.
10. SỈ: là sự việc tự động trọng, nếu như lỡ thao tác gì sai thì cần nhận lỗi và biết phục thiện, Có nghĩa là ko tái mét phạm việc lỗi ấy nữa. Nếu ko biết tự động trọng tức là ko biết xấu xí hổ. Trong cuộc sống xã hội, cũng có thể có hạng người dân có lỗi, hoặc sở hữu tội vẫn cố ý, ko ân hận, hối hận cãi mà còn phải sụp loại trừ việc xấu xí hoặc phi pháp cho tất cả những người không giống. Đó là loại lừa lọc ác vô liêm sỉ vậy.
11. TRINH: là sự việc nhập white, là tiết trinh. Phụ phái đẹp sở hữu ông chồng thì cần tùng ông chồng, nếu như ông chồng sở hữu bận việc nước non, hoặc đi làm việc ở phương xa cách thì người bà xã cần lưu giữ gìn ý tứ, nết mãng cầu, thường hay gọi là băng trinh tiết.
12. CÔNG: tức là sự thực hiện, nhưng mà hễ ham muốn sở hữu việc thực hiện ổn định toan thì cần sở hữu nghề nghiệp và công việc trình độ chuyên môn. Có thực hiện được vì vậy thì năng suất làm việc của tớ chi ra là quí giá bán, nhất là về mặt mày thời hạn và tài chủ yếu, sẽ không còn dựa dẫm nhập gia tài, của nả của những người không giống. Và chỉ mất kẻ ko chịu thương chịu khó thao tác, ngồi non ăn chén vàng hay ăn uống ko ngồi rồi, đó là kẻ xấu xí, bọn vô lương vậy.
13. NGÔN: là lời nói phát biểu, Lúc hé mồm đi ra thì người thương kẻ mến, Có nghĩa là Lúc ham muốn phát biểu một câu gì thì cần suy xét, kỹ lưỡng, rời phật lòng người khác; nước ngoài trừ những kẻ xô nhân tình, ko biết nghe lời nói hoặc lẽ cần.
14. DUNG: là nét trẻ đẹp. Làm đẹp mắt (trang điểm, ăn diện, …) một cơ hội nhẹ dịu Lúc xúc tiếp với quý khách là tôn trọng chủ yếu bản thân, tức sắc đương nhiên, sở hữu nghĩa ko diêm dúa, nhố nhăng, tiêu tốn lãng phí, là dung vậy.
15. HẠNH: tức là nết mãng cầu, hễ dung là nét trẻ đẹp ở phía bên ngoài thì hạnh là loại nết chất lượng tốt ẩn bên phía trong. Có câu: "cái nết tấn công bị tiêu diệt loại đẹp", tức là sở hữu người nước ngoài hình thiệt là diễm lệ, lung linh tuy nhiên tánh nết ko tử tế, thì nét đẹp ấy vẫn không tồn tại độ quý hiếm, này đó là trơ trẽn. Về chữ "hạnh" còn tồn tại lời nói lẽ mang tính chất dạy dỗ cao như: * "Ăn coi nồi, ngồi coi hướng", * hoặc "Ngoại mạo bất cầu như mỹ ngọc, tâm trung thông thường thủ tự động kiên kim", … chữ tâm ở trên đây sở hữu nghĩa như chữ hạnh vậy.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]